Ubezpieczanie CARGO – zakres i istota

Ubezpieczenie ładunku może być szczególnie ważne dla firm, które polegają na transporcie towarów, ponieważ pomaga zmniejszyć ryzyko strat finansowych spowodowanych nieoczekiwanymi zdarzeniami, takimi jak wypadki, klęski żywiołowe lub kradzieże. Nieodłączny element zabezpieczenia importerów i eksporterów.

Jaka jest istotna ubezpieczenia cargo

Ubezpieczenie cargo jest rodzajem ubezpieczenia, które chroni przed stratami finansowymi wynikającymi z uszkodzenia lub utraty towarów podczas ich transportu. Ten rodzaj ubezpieczenia jest zazwyczaj kupowany przez właściciela lub spedytora towarów i obejmuje wartość towarów od miejsca pochodzenia do miejsca przeznaczenia. Jest to ważny aspekt handlu międzynarodowego, ponieważ zapewnia ochronę przed ryzykiem uszkodzenia lub utraty towarów podczas transportu lądowego, morskiego lub lotniczego.

Co jest przedmiotem ubezpieczenia

Przedmiotem ubezpieczenia w ubezpieczeniu cargo jest przewożony towar. Może on obejmować szeroki zakres przedmiotów, takich jak surowce, wyroby gotowe, maszyny i inne rodzaje towarów handlowych.

Polisa powinna obejmować pełną wartość towaru. Warunki polisy określają rodzaje towarów, które są objęte ubezpieczeniem, jak również ryzyko, które jest objęte ubezpieczeniem. W polisach jednostkowych, czyli takich, które obejmują konkretny transport, określa się mienie co do konkretnych ich oznaczeń np. ciśnieniomierze na podstawie faktury XYZ. Zawierając roczną umowę obrotową, przedmiot ubezpieczenia oznacza się co do jego rodzaju.

Jaki jest zakres ubezpieczenia cargo

Instytutowe klauzule ładunkowe (ang. Institute Cargo Clauses; ICC) to klauzule umowne stosowane w polisach ubezpieczeniowych na transport towarów. Są one opracowane przez londyńskich underwriterów i stanowią standardowe warunki ubezpieczenia cargo, które mogą być stosowane w umowach ubezpieczenia między ubezpieczycielem a ubezpieczającym. Jest to standard stosowany na całym świecie.

Instytutowe klauzule ładunkowe określają zakres ochrony ubezpieczeniowej, która obejmuje ryzyko utraty lub uszkodzenia towarów podczas transportu morskiego, lotniczego, kolejowego lub drogowego. Klauzule te umożliwiają ubezpieczycielowi i ubezpieczającemu ustalenie, jakie ryzyka są objęte ubezpieczeniem oraz jakie są wyłączenia od ochrony ubezpieczeniowej.

Instytutowe klauzule ładunkowe mają trzy rodzaje: A, B i C. Każda z nich określa inny zakres ochrony ubezpieczeniowej i ma różne wyłączenia od ochrony.

• Klauzula A zapewnia najszerszą ochronę ubezpieczeniową, obejmującą wszystkie ryzyka związane z transportem towarów, z wyjątkiem wyłączeń określonych w klauzuli. Jest to najszersza ochrona w formule all-risk.
• Klauzula B zapewnia ochronę ubezpieczeniową od większości ryzyk związanych z transportem, ale zawiera więcej wyłączeń od ochrony niż klauzula A.
• Klauzula C zapewnia najwęższy zakres ochrony ubezpieczeniowej i obejmującą tylko niektóre ryzyka związane z transportem.

Jakie są różnice pomiędzy klauzulami instytutowymi

Główną różnicą między klauzulami ładunkowymi w ubezpieczeniu cargo jest zakres ochrony ubezpieczeniowej podaną w tabeli poniżej.

Aktualne stosowane wzorce umowę pochodzą z 2009 roku.

Co obejmuje suma ubezpieczenia

Wartość objęta ubezpieczeniem cargo może się różnić w zależności od warunków polisy. Niektóre polisy mogą pokrywać pełną wartość towarów, podczas gdy inne mogą mieć ograniczenia co do wysokości pokrycia.

Suma ubezpieczenia cargo odnosi się do wartości fakturowej towarów. Może ona obejmować koszt towarów, a także wszelkie dodatkowe wydatki związane z ich transportem, takie jak opłaty za pakowanie i obsługę, ubezpieczanie, opłaty frachtowe i cła, a także spodziewany zysk.

Jeżeli transportowany ładunek stanowią Twoją własność, a transport realizowany jest w związku z naprawą, przeglądem lub inną usługą, wartość przedmiotu powinna odpowiadać wartości rzeczywistej lub księgowej brutto.

Kiedy następuje przeniesienie ryzyka

Na przeniesienie ryzyka spojrzymy w dwóch różnych ujęciach:

• transportów krajowych, do których zastosowanie mają przepisy kodeksu cywilnego
• transportów międzynarodowy, które realizowane są w oparciu o INCOTERMS.

Stosowanie do artykuły 547 kodeksu cywilnego, o ile nie umówiły się inaczej, koszty wydania rzeczy ponosi sprzedawca, a odebrania jej – kupujący. Jeśli chodzi o przejście korzyści i ciężarów, to zgodnie z artykułem 548 kodeksu cywilnego:

Art.  548.

§  1. Z chwilą wydania rzeczy sprzedanej przechodzą na kupującego korzyści i ciężary związane z rzeczą oraz niebezpieczeństwo przypadkowej utraty lub uszkodzenia rzeczy.

§  2. Jeżeli strony zastrzegły inną chwilę przejścia korzyści i ciężarów, poczytuje się w razie wątpliwości, że niebezpieczeństwo przypadkowej utraty lub uszkodzenia rzeczy przechodzi na kupującego z tą samą chwilą.

§  3. Jeżeli rzecz sprzedana ma zostać przesłana przez sprzedawcę kupującemu będącemu konsumentem, niebezpieczeństwo przypadkowej utraty lub uszkodzenia rzeczy przechodzi na kupującego z chwilą jej wydania kupującemu. Za wydanie rzeczy uważa się jej powierzenie przez sprzedawcę przewoźnikowi, jeżeli sprzedawca nie miał wpływu na wybór przewoźnika przez kupującego. Postanowienia mniej korzystne dla kupującego są nieważne.

Warto zauważyć, że ryzyko przechodzi na kupującego niezależnie od momentu, kiedy stanie się on właścicielem (przykład: ponoszę ryzyko utraty zakupionej rzeczy nawet jeśli jeszcze zapłaciłem pełnej ceny za towar). Przejście ryzyka w relacji B2B, w praktyce sprowadza się do możliwości uwolnienia się odpowiedzialności za szkody przez sprzedającego, jeśli szkoda wystąpi po przekazaniu towaru przewoźnikowi (vide art. 544 KC).

Za pomocą zasad handlowych Incoterms (International Commercial Terms) – międzynarodowe zasady, które służą do ustalenia obowiązków i ryzyka związanego z transportem towarów między importerami i eksporterami. Są one stosowane w umowach handlowych i określają, kto ponosi koszty i ryzyko związane z transportem towarów oraz kiedy i gdzie następuje przeniesienie tych kosztów i ryzyka. O regułach Incoterm pisaliśmy tutaj.

Dlaczego warto wykupić ubezpieczenie cargo

Istnieje wiele powodów, dla których warto kupić ubezpieczenie cargo. Zaliczyć do nich możemy:

• Ubezpieczenie cargo pokrywa koszty naprawy lub odszkodowania za utracone lub uszkodzone towary – niezależnie czy realizujemy przewóz samodzielnie czy z pomocą zawodowego przewoźnika.
• Odszkodowanie przysługuje niezależnie od ustalenia, kto ponosi odpowiedzialność za szkodę – czy zawodowy przewoźnik, czy kierownica na drodze, który wymusił pierwszeństwo. Szybszy proces uzyskania odszkodowania.
• Odszkodowanie przysługuje niezależnie od wypłacalności przewoźnika odpowiedzialnego za szkodę. Polisa OC przewoźnika okażę się niewystarczająca, a przewoźnik nie będzie w stanie pokryć roszczenia z własnej kieszeni.
• Odszkodowanie przysługuje niezależnie od zakresu ubezpieczenia OC przewoźnika. Ewentualne ograniczenia i wykluczenia z polisy OC przewoźnika nie dają gwarancji odszkodowania (np. brak klauzuli rabunkowej, parkingowej, wykluczenia rodzaju przesyłki)
• Odszkodowanie przysługuje niezależnie od limitów kwotowo-wagowych – szczególnie ważne przy przewozie lekkiego ale drogiego towaru. Przewoźnicy nie ponoszą odpowiedzialności do pełnej wysokości towaru. Maksymalne kwoty odszkodowań są zależne od rodzaju przewozu:
  • 19 SDR za kg wagi brutto – przewoźnik lotniczy,
  • 17 SDR za kg wagi brutto – przewoźnik kolejowy
  • 8,33 SDR za kg wagi brutto – przewoźnik drogowy międzynarodowy,
  • 2 SDR za kg wagi brutto – przewoźnik morski.
• Umowa cargo zostanie uruchomiona nawet jeśli nasz ładunek nie zostanie uszkodzony, a będziemy zobowiązani do pokrycia kosztów awarii wspólnej. Pisaliśmy o tym tutaj.

Podsumowując, ubezpieczenie cargo jest rodzajem ubezpieczenia, które pomaga chronić przed stratami finansowymi wynikającymi z uszkodzenia lub utraty towarów podczas ich transportu. Jest to ważny aspekt handlu międzynarodowego i zazwyczaj jest kupowane przez właściciela lub nadawcę towarów w celu ochrony przed ryzykiem utraty lub uszkodzenia podczas transportu.